تفاوت دیسک Basic با Dynamic چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم هارددیسک را پارتیشنبندی کنیم و به صورت منطقی آن را قسمت قسمت کنیم و باید انتخاب کنیم که هارددیسک به صورت Basic یا Dynamic فرمت شود. اما تفاوت دیسک Basic با Dynamic چیست؟ به صورت خیلی خلاصه اگر بخواهیم بگیم که تفاوت دیسک Basic با Dynamic چیست؟ باید بگوئیم که وقتی چند عدد هارددیسک دارید، Dynamic Diskها اهمیت دارند و قابل اجرای قابلیتهای بیشتری دارند و میتوانید از قابلیتهای آن استفاده کنید.
ولی زمانی که فقط یک عدد هارددیسک دارید برای شما تفاوتی ندارد که دیسک شما چطور باشد. اما با داینامیک دیسک میتوانید کاری کنید که سرعت خواندن و نوشتن اطلاعات یا اصطلاحا Read/Write روی دیسک افزایش یابد یا حتی کاهش یابد ولی با ضریب اطمینان بالا. در حقیقت با داینامیک دیسکهای میتوانید RAID راهاندازی کنید.
تفاوت دیسک Basic با Dynamic چیست؟
در حالت عادی که یک هارددیسک روی ویندوز داریم و تغییر خاصی روی آن اعمال نکردیم، در حالت Basic کار میکند. در این حالت هر هارددیسکی که به سیستمعامل اضافه میکنیم به صورت جداگانه و مستقل از هم کار میکنند و هیچ ربطی به هم ندارند. پارتیشنبندی در این حالت فقط از نوع Simple Volume است. اگر چند تا هارددیسک داشته باشیم که بخواهیم با هم در تعامل باشند چیکار کنیم؟ در این موارد از پارتیشنبندی Dynamic استفاده میکنیم که دیسکها با هم کار کنند و بیشتر در سمت سرورها کارایی دارند. با ما همراه باشید تا به صورت کامل درباره تفاوت دیسک Basic با Dynamic صحبت کنیم.
بیشتر بدانید: «Primary Partition چیست؟»
Basic Disk چیست؟
Basic دیسکها با ویندوزهای قبل از ویندوز 7 هم سازگاری دارند. در Basic دیسکها میتوان پارتیشن از نوع Primary Extended و Logical راهاندازی کرد و هر چند تا که هارددیسک داشته باشیم به صورت مستقل از هم کار خواهند کرد. Basic دیسکها از پارتیشنبندی نوع MBR و GPT هم پشتیبانی میکند. در یک مطلب کامل در مورد GPT و MBR صحبت کردم. در فرمت Basic به پارتیشنها Partition میگویند که در Dynamic دیسکها Volume تعریف میشود و در اصل هیچ تفاوتی ندارند و فقط یک تغییر نام است.
Dynamic Disk چیست؟
دیسکهای Dynamic چهار نوع Volume را پشتیبانی میکنند که هم بر روی چند پارتیشن قابل اعمال است و هم روی هارددیسکهای مجزا.
- simple volume
- spanned volume
- striped volume
- mirrored volume
- striped volume with parity (RAID-5)
بیشتر بخوانید:«RAID چیست و چه کاربردی دارد؟»
قبل از توضیح Volume های ذکر شده و یا پارتیشنبندی به صورت Dynamic ، اول باید دیسک را از حالت Basic به Dynamic تبدیل کرد. توجه داشته باشید که با تبدیل Basic دیسک به داینامیک اطلاعات از بین نمیروند ولی اگر برعکس این عمل را قصد داشته باشید که انجام دهید باید تمامی اطلاعات و پارتیشنبندیها فرمت شوند. با داینامیک دیسک در واقع RAID راهاندازی میکنند که به صورت خلاصه اگر بخوام بگم یعنی مرتبط کردن چند عدد هارددیسک به هم برای بالابردن سرعت و تحمل خطاپذیری.
نکته: در Dynamic دیسکها نمیتوان Multi-Boot راهاندازی کرد و فقط در Basic دیسکها میتوان چند سیستمعامل نصب کرد.
Simple Volume چیست؟
مفهوم Simple Volume در دیسکهای Basic و Dynamic یکی است. در واقع یک پارتیشنبندی ساده است که در هر دو نوع دیسک یکسان است.
spanned volume چیست؟
زمانی از این نوع Volume استفاده میکنیم که با کمبود فضای دیسک مواجه هستیم. در این نوع Volume اطلاعات پشت سر هم نوشته میشود و تا 32 عدد هارددیسک را میتوان به هم متصل کرد. به این صورت است که با پر شدن دیسک اول، اطلاعات در دیسک دوم نوشته میشود و الی آخر. مشکل حادی که در این روش است این است که با از بین رفتن یکی از هارددیسکها تمامی اطلاعات از بین میرود. معمولا کاربردی نیست مگر اینکه با کمبود فضا مواجه شویم.
(RAID-0) striped volume چیست؟
Stripe به معنی راه راه است و حداقل باید دو عدد هارددیسک داشته باشیم که قابل پیاده سازی باشد. در این نوع Volume اطلاعات به صورت مساوی روی دیسکها نوشته میشود به همین دلیل که دو عدد Head همزمان در حال نوشتن هستند سرعت نوشتن اطلاعات افزایش مییابد و هر چقدر تعداد هارددیسکها افزایش یابد به همان میزان سرعت افزایش مییابد. اما مشکلی که وجود دارد این است که اگر یکی از دیسکها دچار مشکل شود، کل اطلاعات از بین میرود چون اطلاعات روی دیسکها تقسیم شده است. ماکزیمم فضایی که در دو عدد هارددیسک 2 ترابایتی دریافت خواهید کرد، 4 ترابایت است. این نوع Volume هم به صورت سختافزاری و هم به صورت نرمافزاری قابل پیادهسازی است.
(RAID-1) mirrored volume چیست؟
Mirror یعنی آینه، در این نوع Volume هر اطللاعاتی که روی یک دیسک ذخیره میشود، عینا روی دیسک دیگر هم ذخیره میشود. پیادهسازی این نوع Volume هم به صورت نرمافزاری و هم به صورت سختافزاری قابل پیاده شدن است و تعداد دیسکها باید زوج باشد. چون هر اطلاعاتی که روی یک دیسک ذخیره میشود روی دیسک دیگر هم وجود دارد تحمل خطا را بسیار افزایش میدهد و در صورت از بین رفتن یکی از دیسکها، اطلاعات روی دیسک دیگری قرار دارد. مهمترین عیب این نوع Volume سرعت بسیار کم آن است چون اطلاعات باید روی چند دیسک به صورت همزمان نوشته شود. مجموع فضای موجود در این Volume نصف تعداد دیسکهاست.
striped volume with parity (RAID-5) چیست؟
این نوع Volume که به صورت عادی و از طریق Disk Management قابل دسترسی نیست و باید از طریق Storage Spaces ایجاد شود. در این نوع Volume حداقل باید 3 عدد هارددیسک داشته باشیم که بتوان این روش را پیاده کرد. در این نوع Volume اطلاعات به صورت Stripe بین دیسکها پخش میشود و سرعت و کارایی بالایی دارد و یک نوع اطلاعات که Parity نام دارد هم بین دیسکها پخش میشود تا در صورت بروز خطا در یکی از دیسکها، اطلاعات آن دیسک از طریق دیسکهای دیگر قابل دسترسی باشد. در این تکنولوژی به اندازه فضای یکی از دیسکها که باید برای Parity استفاده شود، قابل استفاده برای ذخیره اطلاعات نیست. یعنی قید یکی از دیسکها رو بزن. در RAID-5 هم سرعت و کارایی داریم و هم تحملخطاپذیری تا یک دیسک.
نتیجه گیری کلی در مورد تفاوت دیسک basic با dynamic
در این مطلب به صورت مفصل در مورد تفاوت دیسک Basic با Dynamic صحبت کردیم اما فقط تئوری. اگر بخواهیم خلاصهای بر مطالب گفته شده داشته باشیم:
- Basic دیسکها و Dynamic دیسکها از فرمت MBR و GPT پشتیبانی میکنند.
- Basic دیسک به صورت مستقل با دیسکها رفتار میکند اما داینامیک دیسک، دیسکها را به هم مرتبط میکند.
- قابلیت RAID فقط روی دیسکهای داینامیک قابل پیادهسازی است.
- Basic دیسک را میتوان به داینامیک دیسک تبدیل کرد بدون از دست دادن اطلاعات ولی اگر داینامیک دیسک را به Basic دیسک تبدیل کنیم تمامی پارتیشنها و اطلاعات را باید پاک کنیم.
- با داینامیک دیسک در ویندوز 10 میتوان RAID0, RAID1 و RAID5 راهاندازی کرد.
- روی دیسکهای داینامیک نمیتوان چند سیستمعامل نصب کرد. Multiboot نداریم.
- …
آموزش جامع ویندوز 11 | MCSA ویندوز کلاینت
بینیاز از هر دوره دیگر ویندوز با مشاهده دوره میتوانید بعنوان یک IT استخدام شوید!
بدون دانشگاه مهندس کامپیوتر شوید
آنچه نیاز دارید اینجاست!!
به امید خدا در آینده نحوه پیادهسازی آن را در یک دوره جامع بررسی خواهیم کرد. اگر نیازمند اطلاعات دقیقتری بودید میتوانید به این لینک در سایت مایکروسافت مراجعه کنید. امیدوارم مورد توجه شما قرار گرفته باشد. با بامادون هر چیزی رو بهتر بدون و ما را به دیگران هم معرفی کنید.
منبع: بامادون | کپی و نشر مطلب با ذکر منبع و نام نویسنده بلامانع است.
10 نظر
با سلام و تشکر از توضیحات خوب و واضحی که به اشتراک گذاشتید. یک سوال دارم:
پس از اضافه کردن یک SSD به لپ تاپ بعنوان درایو بوت ویندوز ، آن درایو در حالت Basic می باشد در حالیکه سایر درایوها که متعلق به هارد HDD قبلی هستند در حالت Dynamic می باشند. آیا ممکنه وجود دو نوع متفاوت پیکربندی بیسیک و داینامیک درایوها در ویندوز (11) مشکلی ایجاد کنه مثلا باعث از دست رفتن اطلاعات بشه؟ یا ادامه کار با همین وضعیت بدون مشکل خواهد بود؟
اگر لازمه نوع درایوها یکی بشه لطفا بفرمایید که بهتره همگی بیسیک بشوند یا داینامیک؟
با تشکر.
سلام ارادت. همانطور که قطعا خودتون هم متوجه شدید داینامیک برای این است که بتوان از قابلیتهای آن استفاده کرد و نیازمند این است که چندین هارد داشته باشید. مشکلی ایجاد نمیشود چون هر دو دیسک در حالت مستقل از هم کار میکنند.
با سلام و خسته نباشید،
آقا ما یکی از سیستمهای شرکتمون رو ارتقا دادیم…
یدونه هارد إسإسدی و چهارگیگ رم بهش اضافه کردیم… و بدون هیچ دستکاریای، یدونه ویندوز10 روی هارد إسإسدی که جدید بود نصب کردیم… که من اشتباهاً یک گزینهی فستبوت رو توی ستآپ سیستم فعال کردم… بعدازون دیگه سیستم بوت نمیشد… تا اینکه دوباره درب کیس رو باز کردم و کابل ساتای هارد جدیدودیویدیرام رو قطع کردم و با هارد قدیمی چون ویندوزش رو پاک نکرده بودم، اومد بالا و دوباره خاموش کردم و اون گزینه فستبوت رو از ستآپ سیستم غیرفعال کردم و دوباره ساتاهارو وصل کردم تا درست شد…!!
اما گویا توی اون هارد قبلی یسری فایل پروژه اتوکد بوده که الآن باز نمیشدن…
منم نبودم تو شرکت، سیستم رو بردهن دم یه مغازهکامپیوتری، گفته که اون هارد قدیمیتون داینامیک شده، بهمین خاطر این فایلهارو باز نمیکنه..!!
میخواستم بدونم که این موضوع چجوری ربطی داره به داستان ما…!؟؟!؟
سلام و درود. فست بوت رو از طریق power options میشه غیرفعال کرد. اما سوال آخری هیچ ربطی به داینامیک بودن هارد نداره. داینامیک کردن هارد یعنی بتونی چند تا هارد رو بهم ربط بدی و اصطلاحا RAID راهاندازی کنی.
با عرض سلام خیلی واضح توضیح دادید و بیشتر اطلاعاتی که گفتید مفید بود. دستتون درد نکنه اگر ممکن است در مورد تشخیص وجود UEFI یا BIOS یا هر دو باهم بر روی مادربورد از طریق سیستم ویندوز توضیح دهید خیلی ممنون میشم.
سلام و درود. در لینک زیر به طور کامل توضیح داده شده است.
<a href="https://www.bamadoon.com/what-is-bios/">بایوس چیست؟</a>
سلام. ممنون از توضیحات خوبتون.
آیا هارد داینامیک در سرعت سیستم هم تاثیری داره یعنی فضایی از رم رو برای این هوشمندی راه اندازی raid اشغال میکنه؟
سلام. درود
تا جائی که من میدونم اگر دیسکها رو داینامیک کنید تاثیری روی سرعت نداره و فقط مدیریت بیشتر بهتون میده که همون RAIDبندی است. اما اگر RAID راهاندازی کنید قطعا بله فضا اشغال میشه و بستگی به این داره که از چه نوع RAIDای استفاده میکنید.
توضیحات بیشتر: <a href="https://www.bamadoon.com/raid/">RAID چیست؟ هر آنچه درباره تکنولوژی RAID باید بدانید!</a>
دست تون درد نکنه واقعن خیلی ساده بیان کردین این نکات ها را.
خواهش میکنم. خوشحالیم که به ما پیوستید.